Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik gereğince içerisinde her türlü kullanım alanı bulunan ve genel yerleşme alanlarından ayrı olarak planlanan yerleşim alanlarında yapılacak binaların taban alanları toplamının 5000 m2’den büyük olması halinde dış hidrant sistemi yapılması mecburidir.
Yangın hidrantları ile yapıların yangından korunmasında, ilk müdahalede söndürülemeyen yangınlara dışarıdan müdahale edebilmek için kullanılır. Yangın hidrant hatları mümkün olduğunca yapının veya binanın bütün çevresini kapsamalıdır. Yangın hidrantları, itfaiye ve araçlarının kolay yanaşabileceği ve bağlantı yapabileceği şekilde düzenlenir.
Hidrant sistemi tasarım debisi uygulanan sisteme, bina tehlike sınıfına ve yapılan uygulamaya göre belirlenir. Hidrantlar arası uzaklık BYKHY’e göre çok riskli bölgelerde 50 m, riskli bölgelerde 100 m, orta riskli bölgelerde 125 m ve az riskli bölgelerde 150 m alınır. Uygulamada dış saha yangın hidrantı uygulaması yapılmayan alan kalmaması için 50 m aralıklar ile konulmasını tavsiye ederiz.
Yangın hidrantlarından güvenli ve en faydalı kullanımı sağlamak için binaya olan uzaklığı en az 5m ve en fazla 15 m olarak belirlenir.
Yangın hidrant sistemine suyu sağlayan boru çapını hidrolik hesap programı ile belirliyoruz. Hidrant sisteminde ring sistemi mevcut değil ise, kullanılabilecek en düşük borunun çapı 100 mm ‘dir ve hidrolik hesaba göre belirlenir.
Yangın hidrantlarında ilgili Türk Standartlarına uygun olma özelliği aranır.
Hidrant sisteminde risk alanı göz önüne alınarak ortalama 5 ekipmanda 1 kesme vanası ve su tahliye sistemi kurulmalıdır. Böylece olası bir hasar, bakım ve revizyon çalışmalarında tesis/bina korumasız kalmaz.
Hidrantların dış ortam mekanik darbelere ve kazalara karşı koruma ile çevrelenmesi gerekmektedir. Fakat yapılacak uygulama kolay ulaşılabilirliği ve kullanılabilirliği etkilememelidir. Yangın hidrant yerlerinin görünürlüğünü ve ulaşılabilirliğini sağlamak için yönlendirme ve bilgilendirme tabela kullanılması yararlı olacaktır. Ayrıca çevre hidrant borulaması güzergahına işaretleme yapılarak, olası kazı çalışmalarında hidrantın diğer toprak altı kablo, boru hatlarından ayrılması ve çalışmalardan korunması sağlanmış olur.
Yerüstü yangın hidrantları; fabrikalarda, depolarda, endüstriyel tesislerde, bina çevrelerinde, ormanlık arazilerde ve şehir yerleşim bölgelerinde çabuk müdahalenin yanı sıra itfaiyenin su teminine de olanak sağlar.
Yerüstü yangın hidrantları kullanım yeri özelliklerine bağlı olarak çeşitli çaplarda üretilirler. TS2821 standartlarında belirlenmiş DN80, DN100, DN150 çapları mevcuttur. Hidrantların su verme kapasitesi giriş ve çıkış çaplarına göre değişir. Genel olarak DN65 iki çıkış mevcut olmakla beraber; itfaiye araçlarının çabuk su alabilmeleri için DN100 anma boyutundaki hidrant da isteğe bağlı DN150 anma boyutundaki hidrantlar da mecburi olan DN100 alt çıkış bulunmaktadır.
Hidrant sisteminde uygun olmayan ve/veya eksik uygulamalardan dolayı borularda çatlama, kompozit yapının bozulması ve revizyon yapılması durumları ile maalesef karşılaşmaktayız. Uygulamada çevre hidrant sistemi dirsek ve te bağlantılarında darbe bloğu kullanılması önemlidir. Hidrant dirseği kullanılmaması, derin hidrant hatlarında ek parçalarının çokluğu ve rijit bağlantılarının sağlanamaması, hidrantın yüzeyde olması durumunda hidrant tahliye ağzının toprak üstünde kalması ve dondan etkilenmesi, hidrant tahliye ağzı önüne kademeli çakıl konulması uygulaması yapılmamasından kaynaklı tıkanmalar ve yine dondan etkilenme, … vs. durumları en çok karşılaşılan uygulama hataları olarak karşımıza çıkıyor.
Yangın hidrantı bina dışından uygulanan ve hayati önem taşıyan vazgeçilmez bir uygulamadır. Doğru uygulama yapılmadığında yangına seyirci kalmamak için doğru tasarım, doğru çözüm, doğru uygulama önemlidir.